KONAK BELEDİYESİNDE, TÜM BEL-SEN tarafından 15.12.2011-14.12.2014 tarihleri arasındaki döneme iliskin
rn
olarak imzalanan toplu is sözlesmesi uyarınca memurlardan dayanısma aidatı adı altında yapılan
kesinti nedeniyle açtığımız davada İzmir 2. İdare Mahkemesi
rn
"davacının maasından dayanısma aidatı kesilmesine iliskin islemde hukuka uyarlık
bulunmadıgından" dayanışma aidatını iptal etmiştir.
rn
Kararda; Toplu Is Sözlesmesinin 30.12.2011 tarihinde imzalandıgı ve 15.12.2011 ila
rn
14.12.2014 tarihleri arasını kapsadıgı gözönüne alındıgında; yukarıda aktarılan mevzuat
hükümleri uyarınca anılan tarihlerde toplu is sözlesmesi hakkının yalnızca isçilere tanındıgı,
memurlara sendikal haklar kapsamında "mali haklar" konusuna yer verilmedigi ve bu baglamda
memur sendikaları ile Belediyeler arasında belediye memurlarına, 657 sayılı Kanunda belirtilen
mali haklar dısında ödeme yapılması sonucunu doguran bir sözlesme yapılmasına olanak
bulunmadıgından dava konusu toplu is sözlesmesinin 3/B-5 maddesinde yer alan "taban aylıgının
%2'si oranında dayanısma aidatı ödemeleri" ibaresinde ve anılan sözlesmeye dayanılarak
davacının maasından dayanısma aidatı kesilmesine iliskin islemde hukuka uyarlık
bulunmadıgından, davacının memurlardan dayanısma aidatı adı altında yapılan kesintiye son
verilmesi yönündeki basvurunun reddine iliskin islemde hukuka uyarlık görülmemistir.
rn
T.C.
IZMIR
2. IDARE MAHKEMESI
ESAS NO: 2014/298
KARAR NO: 2014/1755
/
DAVACI: TÜM YEREL YÖNETIM ÇALISANLARI SENDIKASI
VEKILI: AV. UGUR YUSUF DEMIR
Necatibey Caddesi No:8/87 Çankaya/ANKARA
DAVALI: KONAK BELEDIYE BASKANLIGI
VEKILI: AV. ARMAGAN KONYALI
Konak Belediyesi Hukuk Isl. Md. 9 Eylül Meydanı No:6 K:6/603 Basmane/Izmir
DAVANIN ÖZETI: Davalı idare ile Tüm Belediye ve Yerel Yönetim Hizmetleri Emekçileri
Sendikası (TÜM-BEL-SEN) arasında 15.12.2011-14.12.2014 tarihleri arasındaki döneme iliskin
olarak imzalanan toplu is sözlesmesi uyarınca memurlardan dayanısma aidatı adı altında yapılan
kesintiye son verilmesi istemiyle yapılan basvurunun reddine iliskin 08.01.2014 tarih ve 6815-
554 sayılı islemin; kamu görevlilerinin maas ve özlük haklarının kanunla düzenlenecegi, 4688
sayılı Kanun uyarınca kamu isvereninin kamu görevlileri arasında sendika üyesi olmaları veya
olmamaları nedeniyle bir ayrım yapamayacagı ileri sürülerek iptali istenilmektedir.
SAVUNMANIN ÖZETI: 4688 sayılı Yasanın yürürlüge girmesinden önce toplu sözlesme
imzalandıgı için sözlesme hükümlerinin geçerli oldugu ve uygulanmak zorunda oldugu ileri
sürülerek davanın reddi gerektigi savunulmustur.
TÜRKMILLETIADINA
Karar veren Izmir 2. Idare Mahkemesi’nce geregi görüsüldü:
Dava, davalı idare ile Tüm Belediye ve Yerel Yönetim Hizmetleri Emekçileri Sendikası (TÜMBEL-
SEN) arasında 15.12.2011-14.12.2014 tarihleri arasındaki döneme iliskin olarak imzalanan
toplu is sözlesmesi uyarınca memurlardan dayanısma aidatı adı altında yapılan kesintiye son
verilmesi istemiyle yapılan basvurunun reddine iliskin 08.01.2014 tarih ve 6815-554 sayılı
islemin iptali istemiyle açılmıstır.
1982 Anayasası'nın "Sendika Kurma Hakkı" baslıklı 51.maddesinde;"Çalısanlar ve isverenler,
üyelerinin çalısma iliskilerinde, ekonomik ve sosyal hak ve menfaatlerini korumak ve
gelistirmek için önceden izin almaksızın sendikalar ve üst kuruluslar kurma, bunlara serbestçe
üye olma ve üyelikten serbestçe çekilme haklarına sahiptir. Hiç kimse bir sendikaya üye olmaya
ya da üyelikten ayrılmaya zorlanamaz.......Isçi niteligi tasımayan kamu görevlilerinin bu alandaki
haklarının kapsam, istisna ve sınırları gördükleri hizmetin niteligine uygun olarak kanunla
düzenlenir...." kuralına yer verilmis, 53. maddesinde,"Isçiler ve isverenler, karsılıklı olarak
ekonomik ve sosyal durumlarını ve çalısma sartlarını düzenlemek amacıyla toplu is sözlesmesi
yapma hakkına sahiptirler. Toplu is sözlesmesinin nasıl yapılacagı kanunla düzenlenir.(Ek fıkra:
07/05/2010-5982 S.K./6. md.) Memurlar ve diger kamu görevlileri, toplu sözlesme yapma
hakkına sahiptirler. (Ek fıkra: 07/05/2010-5982 S.K./6. md.) Toplu sözlesme yapılması sırasında
uyusmazlık çıkması halinde taraflar Kamu Görevlileri Hakem Kuruluna basvurabilir. Kamu
Görevlileri Hakem Kurulu kararları kesindir ve toplu sözlesme hükmündedir. Ek fıkra:
07/05/2010-5982 S.K./6. md.) Toplu sözlesme hakkının kapsamı, istisnaları, toplu
sözlesmeden yararlanacaklar, toplu sözlesmenin yapılma sekli, usulü ve yürürlügü, toplu
sözlesme hükümlerinin emeklilere yansıtılması, Kamu Görevlileri Hakem Kurulunun
teskili, çalısma usul ve esasları ile diger hususlar kanunla düzenlenir." kuralına yer
verilmistir.
Yine dava konusutoplu sözlesmenin imzalandıgı tarihteki haliyle 4688 sayılı Kamu
Görevlileri Sendikası Kanunu'nun " Amaç" baslıklı 1. maddesinde; "Bu Kanunun amacı, kamu
görevlilerinin ortak ekonomik, sosyal ve mesleki hak ve menfaatlerinin korunması ve
gelistirilmesi için olusturdukları sendika ve konfederasyonların kurulusu, organları, yetkileri ve
faaliyetleri ile sendika ve konfederasyonlarda görev alacak kamu görevlilerinin hak ve
sorumluluklarını belirlemek ve her hizmet kolunda yetkili kamu görevlileri sendikaları ve
bunların baglı bulundukları konfederasyonlar ile Kamu Isveren Kurulu arasında yürütülecek
toplu görüsmelere iliskin esasları düzenlemektir" hükmüne yer verildigi, " Kapsam" baslıklı
2.maddesinde; "Bu Kanun, Devletin veya diger kamu tüzel kisilerin yürütmekle görevli oldukları
kamu hizmetlerinin görüldügü genel, katma ve özel bütçeli idareler, il özel idareleri ve
belediyeler ile bunlara baglı kuruluslarda kamu iktisadi tesebbüslerinde, özel kanunlarla veya
özel kanunların verdigi yetkiye dayanarak kurulan banka ve tesekküller ile bunlara baglı
kuruluslarda ve diger kamu kurum veya kuruluslarında isçi statüsü dısında çalısan kamu
görevlileri hakkında uygulanır." hükmü yer almıs, " aynı Kanunun toplu sözlesme imzalandıgı ve
dava konusu islemin tesis edildigi tarihteki 19.maddesinde; " Kamu görevlileri sendikaları ile
konfederasyonları bu Kanundaki hükümler çerçevesinde, üyeleri adına toplu görüsmeye
katılmaya, toplu görüsmeyi sonuçlandırmaya ve taraf olmaya yetkilidir.a) Genel olarak kamu
personelinin hak ve ödevleri, çalısma kosulları, yükümlülükleri, is güvenlikleri ile saglık
kosullarının gelistirilmesi konularında görüs bildirmek ve toplu görüsme sonucunda anlasmaya
varılan mutabakat metinlerinin uygulanmasını izlemek üzere idari kurullara üyeleri arasında
temsilciler göndermek.b) b) Devlet personel mevzuatında kamu görevlilerinin temsilini öngören
çesitli kurullara temsilci göndermek.c) Verimlilik arastırmaları yapmak, sonuçlarla ilgili raporlar
düzenlemek, önerilerde bulunmak ve isverenlerle bu konularda ortak çalısmalar yapmak.d)
Üyelerin mesleki yeterliliklerinin artırılması ve sorunlarının çözülmesi ile sendikal faaliyetlerinin
gelistirilmesine yönelik kurs, seminer ve sosyal amaçlı toplantılar düzenlemek, bilimsel
çalısmalar yapmak ve yayınlarda bulunmak.e) Üyelerin ortak ekonomik ve sosyal hak ve
menfaatleri ile personel hukukunu ilgilendiren konularda ilgili kurumlara ve yetkili makamlara
sunulmak üzere çalısmalar yapmak ve öneriler getirmek.f) Üyelerin idare ile ilgili dogacak
ihtilaflarında, ortak hak ve menfaatlerinin izlenmesinde veya hukuki yardım gerekliliginin ortaya
çıkması durumunda üyelerini veya mirasçılarını, her düzeyde ve derecedeki yönetim ve yargı
organları önünde temsil etmek veya ettirmek, dava açmak ve bu nedenle açılan davalarda taraf
olmak.g) Üyeleri ve ailelerinin yararlanmaları için hizmet amacıyla, egitim ve saglık tesisleri,
rn
dinlenme yerleri, misafirhane, spor alanları ve benzeri yerler ile kitaplık, kres, yuva ve huzur
evleri, yardımlasma sandıkları kurmak ve yönetmek ile herhangi bir bagısta bulunmamak kaydı
ile üyeleri için kooperatifler kurulmasına yardım etmek ve nakit mevcudunun yüzde onundan
fazla olmamak kaydıyla bu kooperatiflere kredi vermek.h) Yangın, su baskını, deprem gibi tabii
afetlerin vukuunda, gerektiginde üyelik sartı aranmaksızın nakit mevcudunun yüzde onunu
asmamak kaydıyla afete ugrayan bölgelerde konut, saglık ve egitim tesisleri yapmak ve bu
amaçla kamu kurum ve kuruluslarına ayni ve nakdi yardımda bulunmak."hükmüne yer
verilmistir.
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun Kapsam baslıklı 1.maddesinde;" Bu Kanun,
Genel ve Katma Bütçeli Kurumlar, Il Özel Idareleri, Belediyeler, Il Özel Idareleri ve
Belediyelerin kurdukları birlikler ile bunlara baglı döner sermayeli kuruluslarda, kanunlarla
kurulan fonlarda, kefalet sandıklarında veya Beden Terbiyesi Bölge Müdürlüklerinde çalısan
memurlar hakkında uygulanır....." kuralına yer verilmis, aynı Kanunun Amaç baslıklı
2.maddesinde; " Bu Kanun, Devlet memurlarının hizmet sartlarını, niteliklerini, atanma ve
yetistirilmelerini, ilerleme ve yükselmelerini, ödev, hak, yüküm ve sorumluluklarını, aylıklarını
ve ödeneklerini ve diger özlük islerini düzenler....Bu Kanunda öngörülen yönetmelikler Bakanlar
Kurulu Kararı ile yürürlüge konulur." kuralına, 4. maddesinde; "Kamu hizmetleri; memurlar,
sözlesmeli personel, geçici personel ve isçiler eliyle gördürülür. ....A) Memur:Mevcut kurulus
biçimine bakılmaksızın, Devlet ve diger kamu tüzel kisiliklerince genel idare esaslarına göre
yürütülen asli ve sürekli kamu hizmetlerini ifa ile görevlendirilenler, bu Kanunun
uygulanmasında memur sayılır.Yukarıdaki tanımlananlar dısındaki kurumlarda genel politika
tespiti, arastırma, planlama, programlama, yönetim ve denetim gibi islerde görevli ve yetkili
olanlar da memur sayılır.B) Sözlesmeli personel:Kalkınma planı, yıllık program ve is
programlarında yer alan önemli projelerin hazırlanması, gerçeklestirilmesi, isletilmesi ve islerligi
için sart olan, zaruri ve istisnai hallere münhasır olmak üzere özel bir meslek bilgisine ve
ihtisasına ihtiyaç gösteren geçici islerde, Bakanlar Kurulunca belirlenen esas ve usuller
çerçevesinde kurumun teklifi ve Devlet Personel Baskanlıgının görüsü üzerine Maliye
Bakanlıgınca vizelenen pozisyonlarda, mali yılla sınırlı olarak sözlesme ile çalıstırılmasına karar
verilen ve isçi sayılmayan kamu hizmeti görevlileridir."hükmüne yer verilmistir.
Yukarıda anılan mevzuat hükümleribirlikte degerlendirildiginde; memur statüsü esaslarının
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu ile belirlendigi ve belediye çalısanlarının da anılan Kanun
kapsamında yer aldıgı, devlet memurlarına657 sayılı Devlet Memurları Kanununda saglanan
haklar dısında herhangi bir ücret ödenmeyecegi, öte yandan toplu sözlesmenin imzalandıgı
tarihte toplu is sözlesmesi hakkının yalnızca isçiler için tanındıgı, memurlara saglanan sendikal
haklar kapsamında mali haklar konusuna yer verilmedigi açıktır.
Davalı Konak Belediyesi ile Tüm Belediye ve Yerel Yönetim Hizmetleri Emekçileri
Sendikası ile arasında 15.12.2011 ila 14.12.2014 tarihleri arasında 3 yıllık dönemi kapsayan
Toplu Is Sözlesmesinin " Sözlesmenin Kapsamı ve Yararlanma Kosulları " baslıklı 3.maddesinin
"Yararlanma" baslıklı B/5 maddesinde; 4688 sayılı Yasa geregi sendikaya üye olmayan 657
sayılı Yasa'ya tabi olarak çalısanlar taban aylıklarından %2 oranında dayanısma aidatı ödeyerek
Toplu Is Sözlesmesinden yararlanır." hükmü yer almaktadır.
Dava dosyasının incelenmesinden, davalı idare ile Tüm Belediye Yerel Yönetim
Hizmetleri Emekçileri Sendikası arasında 15.12.2011-14.12.2014 tarihleri arasındaki döneme
iliskin olarak toplu is sözlesmesi imzalandıgı, imzalanan toplu is sözlesmesi uyarınca
memurlardan dayanısma aidatı adı altında yapılan kesintiye son verilmesi istemiyle yapılan
basvurunun reddine iliskin 08.01.2014 tarih ve 6815-554 sayılı islemin iptali
istemiylebakılmakta olan davanın açıldıgı anlasılmaktadır.
Olayda; Toplu Is Sözlesmesinin 30.12.2011 tarihinde imzalandıgı ve 15.12.2011 ila
14.12.2014 tarihleri arasını kapsadıgı gözönüne alındıgında; yukarıda aktarılan mevzuat
hükümleri uyarınca anılan tarihlerde toplu is sözlesmesi hakkının yalnızca isçilere tanındıgı,
memurlara sendikal haklar kapsamında "mali haklar" konusuna yer verilmedigi ve bu baglamda
memur sendikaları ile Belediyeler arasında belediye memurlarına, 657 sayılı Kanunda belirtilen
mali haklar dısında ödeme yapılması sonucunu doguran bir sözlesme yapılmasına olanak
bulunmadıgından dava konusu toplu is sözlesmesinin 3/B-5 maddesinde yer alan "taban aylıgının
%2'si oranında dayanısma aidatı ödemeleri" ibaresinde ve anılan sözlesmeye dayanılarak
davacının maasından dayanısma aidatı kesilmesine iliskin islemde hukuka uyarlık
bulunmadıgından, davacının memurlardan dayanısma aidatı adı altında yapılan kesintiye son
verilmesi yönündeki basvurunun reddine iliskin islemde hukuka uyarlık görülmemistir.
Açıklanan nedenlerle, dava konusu islemin iptaline, asagıda dökümü yapılan 92,80 TL
yargılama giderinin ve AAÜT uyarınca belirlenen 750,00 TL avukatlık ücretinin davalı idareden
alınarak davacıya verilmesine, artan posta ücretinin kararın kesinlesmesinden sonra davacıya
iadesine, kararın tebligini izleyen günden itibaren 30 gün içerisinde Danıstay'a temyiz yolu açık
olmak üzere 26/12/2014 tarihinde oybirligiyle karar verildi.
Baskan
ALI TELLI
32733
Üye
DURSUN ÖZDEMIR
42977
Üye
MEHMET ALI ASIKOGLU
167829
T.C.
IZMIR
2. IDARE MAHKEMESI
ESAS NO: 2014/298
KARAR NO: 2014/1755
/
YARGILAMA GIDERLERI:
Basvuru Harcı :
Karar Harcı:
25,20 TL
25,20 TL
Vekalet Harcı :
Posta Gideri:
3,80 TL
38,60 TL
TOPLAM: 92,80 TL